İKT-nin inkişafı dilimizə yeni sözlər gətirir

İnformasiya-kommunikasiya texnologiyalarının inkişafı və geniş yayılması ilə dilimizə də müxtəlif sözlərin daxil olmasına şərait yaradıb.

AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru, akademik Tofiq Hacıyev “Azərbaycan dilinin qloballaşma şəraitində zamanın tələblərinə uyğun istifadəsinə, ölkədə dilçiliyin inkişafına dair dövlət proqramı”nda nəzərdə tutulan vəzifələrin həyata keçirilməsi və dövlət proqramlarının qəbul edilməsinin 2 illiyi münasibəti ilə keçirilən tədbirdə hazırkı durumdan və qarşıda duran vəzifələrdən danışıb. T.Hacıyev sözügedən dövlət proqramında rəhbərlik etdiyi instituta ayrılan vəsait hesabına yeni şöbələrin yaradıldığını söyləyib:

“İki il əvvəl sərəncam imzalanıb. Bu, çox böyük hadisədir. Bu proqramda bilavasitə bizim Dilçilik İnstitutunun adı çəkilib, maliyyə vəsaiti ayrılıb. Biz artıq Naxçıvan, Qarabağ, Dərbənd dialektoloji atlaslarını hazırlayacağıq. Bu işə maliyyə dəstəyini dövlət ayırıb. Bu proqramla eyni zamanda bizim institutda struktur dəyişikliyi oldu. Dil məsələlərinə nəzarət edən monitorinq şöbəsi yaradıldı”.

Dilçilik İnstitutunda “kompüter dilçiliyi”nin yaradıldığını önə çəkən T.Hacıyevin sözlərinə görə, qloballaşan dünyada dilin keşiyində bütöv bir cəmiyyət dayanmalıdır:

“Mənim Azərbaycan dilinin elmi üslubundan narahatlığım var. Biz ədəbi dilimizi Nəsiminin, Füzulinin dili ilə öyrənirik. Bəs, niyə elmi üslubumuza fikir vermirik? Çünki Füzulinin, Nəsiminin dövründə elmi əsərlər bir qayda olaraq ərəb və fars dillərində yazılıb. Bu gün necədir vəziyyət? Sovet vaxtında fiziklər, riyaziyyatçılar öz dissertasiyalarını rus dilində yazırdılar. Və beləliklə, sovet dövründə dəqiq elmlər üzrə bizim elmi üslubumuz təşəkkül tapmadı. Çox təəssüf ki, o proses indi də davam edir. İndi də gələcəkdə Yusif Məmmədəliyev, Şəfaət Mehdiyev səviyyəsində alim ola biləcək gənclərimiz ingilis dilində yazırlar”.

T. Hacıyev mətbuatda lazım olmayan əcnəbi sözlərin işlədildiyini də çıxışında qeyd edib:

“Kreativ”, “konsensus” kimi sözləri tənbəlcəsinə, Azərbaycan dilində qarşılıq tapmadan yazırlar. Türkiyə türkcəsində bilgisayar da, kompüter də işlədilir. Mən demirəm ki, həmin sözləri işlətməyək. İkisini də işlədək paralel şəkildə. Görək axırı necə olacaq”.

SEYMUR