TƏHLÜKƏSİZLİK

Tarix:25/10/19

Təşkilatların 71 faizi kvant kompüterləri təhlükəsizlik üçün təhdid hesab edir

ABŞ-ın "DigiCert" texnoloji şirkəti tədqiqat apararaq qlobal təşkilatların 71 faizinin kvant kompüterlərin yaradılmasını təhlükəsizlik üçün ciddi təhdid hesab etdiyini açıqlayıb. Kvant kompüterlərin yaradılması ilə əlaqədar real təhdidlərin üç il ərzində meydana çıxacağı gözlənilir.

"ICTnews" Elektron Xəbər Xidməti "Servernews" resursuna istinadən yazır ki, "DigiCert 2019 Post Quantum Crypto Survey" adlı tədqiqat çərçivəsində keçirilən sorğu "ReRez Research" şirkəti tərəfindən bu ilin avqustunda ABŞ, Almaniya və Yaponiyanın kritik əhəmiyyətli sənaye infrastrukturunda 400 müəssisə və təşkilat arasında aparılıb.

Respondentlərin 55 faizinin fikrincə, kvant hesablamaları artıq indidən təhlükəsizlik üçün müəyyən və ya çox böyük təhlükə törətməyə başlayıb. Daha 71 faiz gələcəkdə bunun böyük təhlükəyə çevriləcəyini düşünür.

Orta proqnoza görə, kvant kompüterlər tərəfindən yaradılan təhlükəsizlik üçün təhdidlərlə mübarizə üçün postkvant kriptoqrafiyadan (Post Quantum Crypto, PQC) istifadədən zərurət 2022-ci ildə yarana bilər. Bu o deməkdir ki, hazırlıq üçün lazım olan vaxt analitiklərin proqnozlaşdırdığından daha azdır.

Təhlükənin ciddiliyini anlayan respondentlərin 83 faizi hesab edir ki, informasiya texnologiyaları kvant sahədə təhlükəsizliyin təmini üçün metodlar barədə məlumatlı olmalıdır. Rəyi soruşulanların 95 faizi kvant hesablamalara hazırlıq üçün ən azı bir variantı nəzərdən keçirdiyini bildirib. Lakin rəyi öyrənilən hər beş nəfərdən ikisi bunu çətin iş hesab edir.

Postkvant kriptoqrafiyanın tətbiqində əsas problemlər kimi yüksək xərclər, işçi heyətində bilik çatışmazlığı, təchizatçılar tərəfindən sertifikatların vaxtında yenilənməməsi göstərilir.

Qeyd edək ki, kvant kompüter iş prinsipi adi kompüterlərdən fərqlənən və kvant mexanikası əsasında işləyən hesablayıcı qurğudur. Kvant kompüter ənənəvi bitlərin əvəzinə kubitlərdən istifadə edir.

Kvant kompüterin praktiki tətbiqi hələ ki sübut edilməyib. Hesab edilir ki, kvant kompüter tranzistorların daim azalması şəraitində texnologiyaların inkişafı üçün fiziki maneələri aradan qaldıra bilər.

Kubitlər və ya kvant bitlər informasiyanın kvant kompüterdə saxlanılması elementləridir. Kvant mexanikasının qanunları onlara ikili vəziyyətdə olmağa imkan verir ki, bunun da sayəsində kompüter paralel hesablamalar apara bilir. Lakin kubitlər temperatur və maqnit sahəsi dəyişikliklərinə qarşı çox həssas olur.

Nizam Nuriyev

Baxış sayı: 658